Przykład 1
Osoba pełniąca obowiązki niani nie musi mieć określonych kwalifikacji
Babcia opiekuje się dwójką dzieci, których rodzice pracują. Chcą oni podpisać z babcią umowę uaktywniającą i zgłosić ją do ubezpieczeń społecznych. Babcia przebywa obecnie na wcześniejszej emeryturze, a wcześniej wykonywała pracę, która nie była związana z sprawowaniem opieki nad małymi dziećmi. Czy rodzice otrzymają refundację jej składek?
Przepisy ustawy nie określają kwalifikacji, jakie muszą spełniać nianie. Nie muszą one też odbywać szkoleń, jeżeli wcześniej nie miały doświadczenia w opiece nad małymi dziećmi. Taki obowiązek dotyczy tylko osób, które będą zatrudnione do opieki w żłobkach i klubach dziecięcych oraz dziennych opiekunów. Ustawa nie wprowadza też ograniczeń dotyczących pokrewieństwa między nianią a rodzicami dzieci. Wprowadza natomiast na wszystkie osoby sprawujące opiekę na jej podstawie obowiązek odbycia badań sanitarno-epidemiologicznych.
Umowa z nianią
Pierwszym warunkiem skorzystania z ułatwień przewidzianych w ustawie jest podpisanie z nianią specjalnej umowy - tzw. umowy uaktywniającej. Będą do niej miały zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego dotyczące świadczenia usług na podstawie umowy-zlecenia. Ustawa nie wprowadziła wzoru takiej umowy, wskazuje jednak na elementy, które muszą być w niej zawarte. Musi ona określać:
● strony umowy,
● cel i przedmiot umowy,
● czas i miejsce sprawowania opieki,
● liczba dzieci powierzonych opiece,
● obowiązki niani,
● wysokość wynagrodzenia, sposób i termin jego wypłaty,
● czas na jaki umowa została zawarta,
● warunki, sposób zmiany i rozwiązania umowy.
Niania będzie mogła sprawować opiekę nad dzieckiem, które ukończyło 20. tydzień życia, do końca roku szkolnego, w którym dziecko kończy 3 lata. Tylko za ten okres będzie możliwe opłacania za nianią składek. Jeżeli dziecko będzie dalej znajdować się pod opieką niani, całkowite koszty jej zatrudnienia będzie ponosił rodzic. Jednak ustawa przewiduje od tej zasady wyjątek.
Prawo do podpisania umowy uaktywniającej będzie przysługiwać nie tylko rodzicom wspólnie wychowującym dziecko, ale też samotnemu rodzicowi. Przepisy precyzują, że samotnym rodzicem jest rodzic będący panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo rodzic, w stosunku do którego orzeczono separację, oraz rodzic pozostający w związku małżeńskim, jeżeli jego małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.
